Rok 2020 zapamiętamy na długo. Ze względu na wciąż trwającą pandemię, miesiące stresu, niepewności i problemów gospodarczych na całym świecie. Koronawirus wpłynął na niemal każdą z branż – dla jednych lockdown oznaczał drastyczne problemy z płynnością, dla innych przede wszystkim konieczność dostosowania się do wprowadzonych zmian i funkcjonowania w nowej rzeczywistości. Nie inaczej jest w branży bankowej, której dotychczasowy status quo w wyniku pandemii stanął pod dużym znakiem zapytania, a zmiany, które eksperci przewidywali na przestrzeni najbliższych kilku lat, dzieją się niemal z dnia na dzień. 2020 rok zbliża się ku końcowi, w związku z tym przygotowaliśmy prognozę zmian w branży finansowej na 2021 rok w postaci mini słownika trendów. Dowiecie się z niego jakie trendy i technologie zyskają na popularności w branży bankowej w nadchodzącym roku. Kolejność alfabetyczna (nie)przypadkowa :). 

A jak Automatyzacja procesów i obsługi klienta

Praca zdalna ujawniła procesy, które mogą być zautomatyzowane lub wymagają ulepszenia ze względu na rozproszoną / nie scentralizowaną siłę roboczą. Doświadczenia pandemii pokazały konieczność niemal całkowitego przeniesienia obsługi klienta do sieci i ograniczenia pracy stacjonarnej. Można zatem zakładać, że w najbliższych miesiącach instytucje finansowe będą podążać tym tropem, aż do niemal całkowitej automatyzacji procesów, zarówno wewnętrznych jak i tych dotyczących obsługi klienta. 

C jak Cloud Computing

Choć przeniesienie zasobów do chmury w branży bankowej nie jest już innowacją, ani nawet nowością, wciąż zadziwiająca liczba podmiotów finansowych ma opory, by skorzystać z tej opcji. Banki długo opierały się korzystaniu z rozwiązań chmurowych, uznając je za ryzykowne pod względem bezpieczeństwa. Choć z ubiegłorocznego badania branży bankowej firmy Efma i Finastra wynika, że aż 81% podmiotów bankowych traktuje transformację cyfrową za swój priorytet, branża dotychczas dosyć silnie opierała się przeniesieniu choć części zasobów do chmury. 

Podczas gdy większość banków nadal polega na lokalnych systemach serwerowych, w ostatnich latach nastąpiły zmiany, w wyniku których tradycyjni gracze przenoszą się do chmury, aby skorzystać z nowoczesnych odpowiedników. W 2021 roku spodziewamy się, że więcej banków skorzysta z chmury, a niektóre przejdą na platformy chmury publicznej. Proces ten z pewnością nabierze tempa, bowiem ubiegłe miesiące z uwagi na pandemię, przyspieszyły zmiany w legislacji bankowej dotyczącej między innymi cyfryzacji sektora finansowego (Komisja Europejska), czy rekomendacji dotyczących korzystania z chmury w branży bankowej (KNF). Przeniesienie zasobów do chmury to przede wszystkim spora oszczędność, ale także, wbrew wątpliwościom bankowych decydentów, także wyższy poziom bezpieczeństwa danych.

Epidemia COVID-19 z pewnością wpłynie na popularyzację tego rozwiązania w branży finansowej. Podczas miesięcy lockdownu mogliśmy zaobserwować jak technologia chmurowa pozwoliła na zwiększenie wydajności w obszarze sprzedaży, płatności online i pracy zdalnej, zapewniając jednocześnie ciągłość działania i przyczyniając się do zachowania dystansu społecznego. Nie dziwi więc fakt, że wedle raportu firmy IDC, aż ⅓ firm z branży bankowej planuje w najbliższym czasie przejście na usługi chmurowe, uwzględniając te działania w swojej długoterminowej strategii IT. Dlatego 30% firm chce w najbliższym czasie przejść w kierunku chmury, uwzględniając te działania w długoterminowej strategii IT. Jak donosi IDC, wydatki na chmurę (PaaS, IaaS i SaaS) w najbliższych latach będą rosły w przeciwieństwie do technologii noncloud.

F jak Fintech jako usługa

Branża fintech rozwija się coraz sprawniej. Pojawiają się kolejne pomysły biznesowe, rozwiązania obejmujące wybraną niszę, czy technologie, które adresują dotychczas, wydawałoby się, nierozwiązywalne problemy i niedogodności. Połączenie technologii z branżą finansową kusi wieloma możliwościami, bowiem to właśnie tutaj rewolucyjny pomysł może nie tylko podbić rynek, ale także bardzo szybko wygenerować ogromny przychód. Niestety, na drodze do realizacji takiego pomysłu najczęściej stoi szereg ograniczeń, takich jak brak odpowiedniej infrastruktury IT, zbyt niskie finansowanie, czy brak wiedzy technologicznej. Odpowiedzią na te problemy może być skorzystanie z gotowej platformy transakcyjnej, takiej jak INCAT FaaS AI. Ze względu na rosnące zainteresowanie branżą fintech i ograniczenia o których pisaliśmy wyżej, tego rodzaju gotowe do wdrożenia rozwiązania staną się coraz popularniejsze. 

M jak Modernizacja systemów bankowych

Rosnące wymagania klientów dotyczące ofert usług w czasie rzeczywistym i ostra konkurencja ze strony innowacyjnych firm z branży fintech narzuca bankom konieczność modyfikacji swoich modeli biznesowych w taki sposób, by uwzględnić w nich działania zmierzające w kierunku cyfrowej transformacji. Jednakże przyjęcie nowych technologii w bankowości jest ograniczone przez starsze systemy – przestarzałe oprogramowanie powodujące nadmierne koszty utrzymania, tarcia w przepływie pracy i utrudnioną elastyczność biznesową. Przyszłość komercyjną banków warunkuje obecnie możliwość zastąpienia starszych systemów i wykorzystania najnowocześniejszych rozwiązań cyfrowych do obsługi współczesnej bankowości.

Ze względu na fakt, iż modernizacja starszych systemów bankowych w całości jest niemalże niemożliwa i bardzo kosztowna, banki w najbliższym czasie skupią się na stopniowej wymianie i wdrażaniu nowoczesnych elementów infrastruktury, bez naruszania ciągłości centralnego systemu transakcyjnego. Takie podejście pozwoli nie tylko na zwiększenie wydajności bazy danych i ograniczeniu długu technicznego, ale także, dzięki włączeniu w struktury platformy bankowej mikrousług i zaawansowanych interfejsów API, umożliwi szybsze wdrożenie nowoczesnych rozwiązań dla klientów. 

O jak Otwarta Bankowość

Otwarta bankowość została uznana za jedną z innowacyjnych sił, które mają przekształcić sektor bankowy. Jeśli tradycyjne banki w pełni skorzystają z tej możliwości, rozwiną się w sposobie analizowania i przesyłania danych, poszerzą swój ekosystem i będą w stanie lepiej obsługiwać klientów. Dostęp do szerokiego zakresu danych klientów pozwoli z jednej strony na zbudowanie konkurencyjności pomiędzy podmiotami, a z drugiej na większą personalizację oferty, co w konsekwencji pozwoli na utrzymanie lojalności klienta. Rosnąca transparentność banków i większa konkurencyjność wygeneruje nie tylko rozwój produktowy, ale także, a może przede wszystkim – technologiczny. 

Szanse, jakie otwiera przed branżą finansową Otwarta Bankowość:

  1. Zaawansowane i nowoczesne usługi cyfrowe
  2. Lepsza personalizacja klientów
  3. Niższy koszt pozyskania klienta
  4. Szanse rozwoju na globalnych rynkach
  5. Dostęp do danych klientów innych podmiotów finansowych

Wciąż jeszcze spora część liderów branży finansowej podchodzi ostrożnie do cyfrowej transformacji, z daleka obserwując możliwości, które daje otwarta bankowość. Jednak ostatnie branżowe raporty wskazują, że ta tendencja ulegnie zmianie. Według danych InfoPulse, aż 30 % instytucji finansowych planuje w najbliższym czasie uwzględnić w swojej strategii innowacji wdrożenie inicjatyw otwartej bankowości. Z kolei co czwarta organizacja planuje działalność sandboxową, aby współpracować z fintechami i móc testować nowoczesne rozwiązania dla bankowości oparte na filozofii Open Banking.

R jak Rozwój regulacji w branży fintech

Branża fintech rozwija się imponująco szybko, na co składa się szereg czynników. Jednym z nich jest niewątpliwie fakt, że dotychczas fintechy nie podlegały tak surowym regulacjom jak branża bankowa, co ułatwiało realizację sporej liczby projektów, które w tradycyjnym banku nie byłyby możliwe, lub ich wdrażanie trwałoby zbyt długo. Tym niemniej, sytuacja ta z pewnością wkrótce ulegnie zmianie. Fintechy zajmują już na tyle sporą część rynku usług finansowych, że potrzebne jest ujednolicenie i zwiększenie liczby regulacji którym podlegają. Ponadto, technologie tworzone przez fintechy będą coraz mocniej wykorzystywane przez tradycyjne instytucje finansowe, więc by umożliwić tę wymianę technologiczną, fintechy muszą spełniać odpowiednie ku temu warunki. 

Mając na uwadze dynamiczne zmiany na rynku usług finansowych, rozwój otwartej bankowości, szerokie wykorzystanie zdalnych kanałów nawiązywania relacji z klientami, rozwój sztucznej inteligencji oraz globalizację świadczenia usług, konieczne jest proaktywne podejście nadzorców do rozwoju sektora FinTech. To wpisuje się w cele ustawowe nadzoru jakimi są m.in. działania mające na celu wspieranie rozwoju innowacyjności rynku finansowego – mówi Zbigniew Wiliński, Dyrektor Departamentu Innowacji Finansowych FinTech w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego, w raporcie “How to do fintech in Poland”.

S jak Sztuczna inteligencja

Wciąż jeszcze trudno mówić o wykorzystaniu potencjału sztucznej inteligencji w obszarze cyberbezpieczeństwa, zwłasza w branży finansowej. Rosnąca popularność bankowości cyfrowej co prawda bardzo ułatwia życie klientom instytucji finansowych, ale z drugiej strony otwiera furtkę nadużyciom i oszustwom finansowym. By temu zapobiec banki i fintechy będą jeszcze intensywniej rozwijać obszar analiz behawioralnych, monitorowania anomalii, czy profilowania klientów, do czego niezbędne będą moduły AI. 

V jak Voiceboty

Chatboty, czyli programy pełniące rolę wirtualnych asystentów, oparte na technologii sztucznej inteligencji są już wykorzystywane w bankowości, zwłaszcza w obszarze obsługi klienta. Chatboty idealnie nadają się do pełnienia roli osobistych asystentów cyfrowych i wykonywania prostych, powtarzalnych działań, ale nie tylko. W dłuższej perspektywie chatboty będą w stanie wykonywać coraz bardziej złożone zadania związane z obsługą oraz wspierać sprzedaż produktów finansowych, poprzez bieżące profilowanie klientów i analizę dostępnych danych.

Rozwinięcie roli chatbotów w obsłudze klienta, to nie jedyna ścieżka rozwoju sztucznej inteligencji. W nadchodzącym roku coraz większą popularność będą cieszyć się voiceboty – czyli boty występujące w roli asystentów głosowych, prowadzące rozmowy z klientami. Według Capgemini’s Conversational Commerce: Why Consumers Are Embracing Voice Assistants in Their Lives konsumenci corazbprzychylniej patrzą na udział botów, a zwłaszcza botów głosowych, w ich interakcjach z firmami. Capgemini prognozuje się, że w ciągu trzech lat udział botów w konwersacjach z klientami może wzrosnąć do 40%. Voiceboty łączą ze sobą zalety standardowych chatbotów, takie jak generowanie oszczędności oraz wzrost liczby obsłużonych zapytań, z zaletami klasycznej formy komunikacji, jaką jest telefoniczna rozmowa z konsultantem. 

Wśród przykładowych zastosowań voicebotów w bankowości wymienić można:

  • identyfikację użytkownika oraz usługi, której sprawa dotyczy,
  • autoryzację klienta,
  • sprawdzenie statusu zgłoszenia,
  • informacje o środkach na kontach,
  • badania satysfakcji klienta,
  • sprzedaż usług i produktów,
  • aktywacja i dezaktywacja usług,
  • windykacja zaległych należności,
  • potwierdzenie zaksięgowania wpłaty,
  • umawianie spotkań.

Voicebot w bankowości nie jest jednak schematycznym rozwiązaniem, ale raczej szerokim spektrum pomysłów, które każdy bank czy instytucja finansowa może indywidualnie dopasować do swoich potrzeb.

W jak Współpraca zamiast rywalizacji

Początkowa rywalizacja fintechów i tradycyjnych banków powoli zamienia się w korzystną dla obu stron współpracę. Banki, świadomie konieczności rozwoju technologicznego korzystają z dobrodziejstw rozwiązań wypracowanych przez fintechy, nierzadko opierając na tym swoją strategię innowacji. Fintechy natomiast zyskują na stabilizacji i zasięgu partnera biznesowego jakim jest bank. Nadchodzące miesiące najprawdopodobniej jeszcze przyspieszą tę tendencję, zwłaszcza w zakresie bezdotykowych płatności czy innowacji w aplikacjach mobilnych.

Jak pokazują opublikowane niedawno dane Capgemini, historycznie niechęć do współpracy była równie duża po stronie fintechów, jak i banków. Co czwarty decydent w banku, badany przez tę firmę consultingową przyznawał, że infrastruktura jego firmy nie daje możliwości współpracy ze zwinnymi fintechami. Z kolei fintechy frustrują bariery organizacyjne blokujące możliwość rozwoju innowacji w dużym banku oraz trudność w znalezieniu porozumienia z partnerem. Jednak jak konkludują autorzy raportu, nasza nowa rzeczywistość nie pozostawia bankom wyboru – poprawa doświadczenia klientów w usługach cyfrowych jest koniecznością, a nie luksusem. A najszybsza droga do osiągnięcia tego celu to skorzystanie z doświadczeń fintechów. Współpraca na linii bank-fintech to przede wszystkim możliwość łączenia usług finansowych oraz cyfrowych i coraz bardziej zindywidualizowanych technologii w większym stopniu wykorzystujących bazy danych (Big Data, Cloud Computing), sztuczną inteligencję, a także nowe formy płatności mobilnych i wirtualne waluty.